Het is voor elke arts soms wel eens een beetje tobben

Hoe krijg je het als arts in een gesprek voor elkaar dat je beslissing geaccepteerd wordt door de betrokkenen? Om ruimte te creëren in het acceptatieproces, ga je gesprekken aan met patiënten en anderen. Soms moet je bijvoorbeeld stoppen met een behandeling, terwijl de patiënt dat echt niet wil. Soms vertel je dat behandeling geen zin meer heeft. Tragiek speelt hoe dan ook een rol. Het vertellen van de boodschap is moreel niet problematisch, maar het realiseren van acceptatie soms wel. En daarover o. a. gaat het in de cursus medisch ethiek van Hans van Dartel.
 
De cursus is voor hem net een voetbalwedstrijd. Hij moet op dat moment presteren. De deelnemers uitdagen om het gesprek aan te gaan over de eigen praktijk. Aan de hand van eigen casussen. Die vormen de basis. Die vraagt hij bij hen op. Daaraan kan geen deelnemer ontsnappen. Daar correspondeert hij met hen over.  Reflectie vraagt, zegt hij, de moed om na te denken over wat je doet, om af te wijken van de stappen die je voorgangers gezet hebben, om terug te komen op zaken die eerder besproken zijn. Hij geeft mensen het woord: ‘Ik heb je nog niet gehoord….”Juist bij de groep waar hij hoog scoort als docent, is veel tegenspraak. Ook is die kritisch op de rol van de docent. Daarbij komt dat het een verplichte cursus is over een onderwerp dat de cursisten niet zelf hebben gekozen.
 
Volgens hem is de structuur van de ervaren problemen vaak hetzelfde. Over de positie van een patiënt in het gesprek denken de dokters anders. Dat geldt ook voor de autonomie van de arts. En alles hangt samen met de eigen grenzen van de arts. Hij ziet zichzelf als iemand die ideeën verplaatst en die zoveel mogelijk  aansluit bij de praktijk waar de artsen zitten. In zijn cursus praat hij er zo over dat het hen raakt. Hij geeft systematieken mee om te reflecteren en gesprekken aan te gaan met anderen. In de veilige omgeving van de cursus durven artsen hun dilemma’s te vertellen. Een moreel oordeel velt hij niet en hij moedigt de cursisten aan om zichzelf en anderen ook niet te veroordelen. Het gaat om erom de meningsvorming van de groep tot stand te brengen.